فرسودگی شغلی کارکنان سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی کاربرد مدل تقاضا، کنترل شغلی و حمایت اجتماعی

کشاورزی یکی از مهم ترین بخش های اقتصادی در استان خراسان جنوبی است که با توجه به محدودیت های اقلیمی در این استان، به منظور سیاستگذاری و برنامه ریزی مناسب، به تشکیلات سازمانی قدرتمند نیاز دارد. اثربخشی سازمان، مستلزم داشتن کارکنانی با انگیزه، سلامت روان و توان بالا در انجام وظایف است. پدیدة فرسودگی شغلی، عوارض نامطلوبی در سازمان ایجاد می کند و باید اقداماتی را برای کنترل آن انجام داد. در نخستین گام، باید فراوانی و عوامل مؤثر بر این پدیده بررسی شود. هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی فرسودگی شغلی کارکنان سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی با استفاده از مدل تقاضا، کنترل شغلی و حمایت اجتماعی است. جامعة آماری تحقیق شامل کارکنان سازمان جهاد کشاورزی استان خراسان جنوبی است که 122 نفر از آن ها از طریق فرمول کوکران به عنوان نمونه انتخاب شدند. این پژوهش به­روش پیمایشی انجام گرفت و روایی پرسشنامة تحقیق با استفاده از نظرهای متخصصان تأیید شد. ضریب آلفای کرونباخ نیز در این مطالعه برای تقاضاهای شغلی 74/0، کنترل شغلی 82/0، حمایت همکار 77/0، حمایت مدیر 80/0 و فرسودگی شغلی 78/0 به دست آمد. نتایج مطالعه نشان می­دهد تقاضا و کنترل شغلی و همچنین حمایت اجتماعی، با فرسودگی شغلی رابطة معنی داری دارد. نتایج آزمون رگرسیون سلسله مراتبی نیز نشان می دهد کنترل شغلی و حمایت اجتماعی، آثار تقاضاهای شغلی را تعدیل نمی کند. همچنین، تقاضای شغلی و سابقة کاری، 4/30 درصد تغییرات فرسودگی شغلی را تبیین می کند. در پایان، پیشنهاد می شود با ایجاد ساختارها و شبکه های اجتماعی و تعامل بیشتر مدیر با کارکنان و همچنین تعریف سازوکارهای مناسب در راستای دادن کنترل شغلی به کارکنان اقدام شود تا پدیدة فرسودگی شغلی نیز کاهش یابد.